Ważny jest kontekst, nie tylko urbanistyczny, ale też czasowy. Kościół, który podał powyżej Pisul, wpisuje się w nurt historyzmu amerykańskiego luźno wykorzystujące europejskie elementy gotyku (bodaj St. Patric w Nowym Jorku); kościóły w Słocinie i Staromieściu mają swój kontekst historyczny (to są XV-wieczne fundacje) i obie powstały w ramach ruchu inwestycyjnego w Galicji w pocz. XX w. (również wykorzystując neogotyk w rozumieniu stylu nadwiślańskiego, łączącego często swobodnie elementy głównie gotyckie, ale też romańskie); W przypadku kościołów nowych niestety kostium staroświecki przyjmuje kuriozalny i pokraczny charakter, trudno to porównywać do staromiejskiego budynku porojektu Hendla, który już wówczas też coś kopiował;
Nowe kościoły mają przeważnie złe proporcje, są ciężkie, że nie wspomnę już o innowacjach rodem z domu jednorodzinnego (styropian), kartonowych kolumnach, plastikowych oknach, zegarach które wyglądają jak naścienne (doskonały przykład stanowi tutaj kościół przy Krakowskiej);
Co do nowych inwestycji (nowych, jak nowych), ale najważniejszych, oprócz canonu Corbusiera, który jest ciężkostrawny w dobie PRL, nasz kraj miał niezwykłą szanse adaptacji wzorców modernistycznych i innych (ale nowoczesnych); na prawdę powstał szereg wybitnych, aboslutnie światowych realizacji; chociażby wspomnieć należy choćby Arkę Pana, która jest przetworzeniem wzorca Corbusiera;
Swojego rodzaju odprężeniem było całkowite przeciwstawienie się idei architektury gotyckiej; nie-gotyk, charakteryziwał się przejrzystością, transparentnością i odwróceniem cech konstrukcyjnych (np. ekspozycja żeber); chyba najwazniejsza będzie tu Kaplica Korony Cierniowej w Eureka Springs, ale śmiało możemy mówić o kościele oo. Dominikanów na Służewiu (jest absolunie genialny /zwłaszcza z tymi przyporami wewnętrznymi/);
Czy w Rzeszowie są i ciekawe realizacje nowoczesnych kościołów. Myślę, że tak. Mniej, lub bardziej udane. Zdecydowanie na pierwszy plan wysuwa się kościół MB Różańcowej na Baranówce, myślę, że również katedra jest przykładem dobrego projektu, który niestety został pokolorowany na nowo, przez co wieje nieco tandetą;
Czy nowoczesne kościoły mogą być estetyczne? tak. Moim faworytem jest kościół jubileuszowy w Rzymie:
proj. R. Meier (foto:
www.e-architect.co.uk)